اگر به نظر می رسد که کودکتان زور می زند و یا اگر پوشک او پر از گلوله های سفت است ، این علامتی است که مطمئنا نشان می دهد که آن ها آن طور که باید حرکت نمی کنند .اگر او دارای یبوست مزمن باشد ، یا اگر در مدفوع او خون پیدا کردید ، با پزشک تماس بگیرید ، زیرا این می تواند نشانه های یک وضعیت وخیم باشد. اهدف این بخش از نمناک فقط برای اطلاع رسانی است - پس همیشه با متخصص اطفال برای سوالات پزشکی تماس بگیرید.
نشانه‌ها و علائم یبوست در کودکان
مدفوع نکردن
کودک مبتلا به یبوست مکرراً برای بیرون دادن مدفوع به خود فشار می‌آورد ولی هیچ‌گاه با این فشارها موفق به دفع مدفوع نمی‌شود.
مدفوع سفت
مدفوع دفع شده سفت است و اغلب به گلوله‌های سفت شباهت دارد.
گریه کردن
دفع مدفوع سفت ممکن است دردناک باش. در نتیجه نوزادان اغلب درست قبل از خروج مدفوع یا هنگام خروج آن گریه میکنند.
وقفه زمانی و فاصله بین دو مدفوع
اگر کودکتان به مدت سه روز دفع مدفوع نداشت امکان دارد که به یبوست دچار شده باشد. برای نوزادان و کودکان کوچک هم سه بار در روز مدفوع کردن و هم مدفوع نکردن به مدت سه روز امری عادی می‌باشد و اگر شیر مادر می‌خورند گاهی حتی بیشتر از این مدت هم طبیعی است.
قرمز شدن در اثر فشار
قرمز شدن یکی از نشانه‌های یبوست است ولی همیشه یک نشان قابل‌اعتماد نیست زیرا نوزادان اغلب وقتی مدفوع میکنند صورتشان قرمز میشود. اگر کودک شما وقتی مدفوع میکند به خود فشار می‌آورد ولی مدفوع او نرم است و شکل طبیعی دارد او دچار یبوست نیست.
توصیه های موثر خانگی برای درمان یبوست نوزاد
این نکات را که مادرها برای بچه ها به کار می برند تا مدفوعشان نرم شود را ، بررسی کنید !
درمان یبوست نوزاد با افزایش مصرف آب
چه نوزاد شما با سینه یا چه با شیشه تغذیه شود ، خیلی آسان بر حسب رژیم غذایی مایع اولیه ، می توانید تخمین بزنید که به میزان کافی آب مصرف می کند . اگر کودک شما نشانه های یبوست را نشان می دهد ، سعی کنید به غذای او بعد از هر تغذیه 2- 4 اونس ( 1/2- 1/4 فنجان ) آب اضافه کنید تا به روده ها کمک کند به درستی کار کنند.
ماساژ دادن شکم
کودک را به پشت بخوابانید و دست خود را روی ناف کودک قرار دهید و دست خود را در جهت عرکت عقربه‌های ساعت حرکت دهید. هر بار که این حرکت را انجام می‌دهید دایره‌های بزرگتری از سطح شکم کودک را ماساژ دهید. از واکنش‌های کودک میتوانید متوجه شوید چقدر باید فشار بیاورید اگر کودک احساس ناراحتی میکند بهتر است آهسته‌تر این کار را انجام دهید.
استفاده از آب میوه
آب آلو یکی از مشهورترین میوه‌ها برای رفع یبوست به شمار میرود، آب گلابی و سیب هم از دیگر آب میوه‌هایی هستند که به ملین‌های طبیعی مشهورند. اکثر نوزادان به دلیل شیرین بودن آب میوه آن را به سایر مایعات ترجیح می‌دهند و ممکن است ذائقه آن‌ها را تغییر دهد. بنابراین فقط زمانی که کودک شما دچار یبوست شده است از این ملین‌های قوی استفاده کنید. همچنین برای جلوگیری از ایجاد گاز در معده کودک، کمتر از نصف فنجان آب میوه بعد از هر بار تغذیه به او بدهید.
از میوه هایی با فیبر بالا استفاده کنید
در ابتدای تغذیه کودکان از غذاهای جامد، موز، برنج، هویج، پنیر و .. از جمله غذاهای اصلی کودک محسوب می‌شوند این غذاها با وجود انرژی بالا خاصیت سفت کنندگی هم دارند. میوه‌هایی مانند زردآلو، گلابی، آلو و هلو از بهترین غذاها برای رفع یبوست در کودکان به شمار میرود.
انجام حرکت دوچرخه با پاهای کودک
گاهی اتاق حرکت دادن به بدن کودک میتواند به رفع یبوست در کودکان کمک کند. کودک را در مقابل خود بخوابانید و پاهای او را با دست بگیرید و حرکتی مانند رکاب زدن دوچرخه را با پاهای او شبیه سازی کنید. دقت کنید که پاهای کودک ظریف است و انجام شدید و طولانی این حرکت ممکن است باعث ناراحتی او شود.
حمام آب گرم
حمام آب گرم برای هر کسی آرامش بخش است. ایده این است که آب گرم به کودک شما کمک میکند تا آرام شود و اجازه می‌دهد بدن به طور طبیعی کار خود را انجام دهد و حرکات روده منظم‌تر شود. زمانی که او را خشک می‌کنید بهترین زمان است که با ماساژ دادن شکم به رفع یبوست در کودکان کمک بیشتری کنید.
استفاده از شیاف گلیسیرین
اگر همه موراد بالا را امتحان کردید ولی مشکل حل نشد میتوانید با مشورت پزشک خود از شیاف استفاده کنید. با توجه به سن، اندازه و مدت زمان یبوست فرزندتان، پزشک ممکن است از یک چهارم تا یک شیاف کامل را توصیه کند. شیاف گلیسیرین معمولا طی ۱۵ الی ۳۰ دقیقه باعث ایجاد حرکت روده میشود.
استفاده از شیرخشک متفاوت
اگر کودک شما از شیرخشک استفاده میکند شاید معده او با این نوع شیرخشک سازگاری ندارد. بنابراین اگر تشخیص دادید مشکل یبوست کودک شما ممکن است به خاطر نوع شیرخشکی است که استفاده می‌کنید بهتر است آن را تغییر دهید و از نوع دیگری که با معده او سازگار است استفاده کنید.
تحریک کردن روده
گاهی اوقات با تحریک کردن روده میتوانید به رفع یبوست در کودکان کمک کنید. برای این کار میتوانید از وازلین برای چرب کردن دماسنج رکتال استفاده کنید و آن را به مقعد کودک وارد کنید، دقیقا مانند وقتی که می‌خواهید دمای بدن کودک را اندازه بگیرید. قبل از بیرون آوردن دماسنج به آرامی آن را تکان دهید تا روده تحریک شود.
پیشگیری از یبوست در نوزاد
روش‌های درمانی فوق برای پیشگیری و درمان یبوست در تمام گروه‌های سنی مفید است، اما دو توصیه زیر مختص یبوست نوزاد است:
مقدار کمتری شیر خشک را در وعده‌های بیشتر به نوزاد بدهید تا روده بهتر بتواند شیر خشک را هضم کند. قاعده کلی این است که حجم شیر خشک را نصف و تعداد دفعات تغذیه را دو برابر کنید.
شروع تغذیه با خوراکی‌های جامد، به ویژه مواد عامل یبوست مانند برنج و موز، را به تاخیر بیاندازید. به جای برنجک از برشتوک جو استفاده کنید. پوره گلابی و پوره آلو از بهترین غذاهای اولیه کودک هستند که به دلیل فیبر بالا برای درمان یبوست مناسب هستند.
برخی از والدین فکر میکنند شکم نوزادشان باید هر روز کار کند واگر چنین نباشد نوزادشان دچار یبوست است، در حالی که این ها علائم یبوست نیست. اصطلاح یبوست زمانی به کار میرود که مدفوع به حدی سفت باشد که نتواند به راحتی از روده خارج شود. در صورتی که فرزند شما به راحتی مدفوعی نسبتا نرم را تخلیه می کند دچار یبوست نیست حتی اگر این دفع هر چند روز یکبار اتفاق بیفتد. گاهی یبوست در نوزاد میتواند ناشی از ناتوانی تجربه دفع مدفوع باشد.
اگر نوزاد در هنگام دفع مدفوع دچار درد و سختی شود برای روزهای دیگر و دفع مدفوع بعدی به دلیل ترسی که از قبل به او وارد شده است سعی میکند به خودش فشار نیاورد و مدفوع را دفع نکند که این خود باعث یبوست میشود. مصرف مقادیر قابل توجهی از شیر گاو به خصوص در اطفال زیر 2 سال نیز میتواند یکی از دلایل یبوست باشد.
برای رفع مشکل بهتر است با دست تمیز و گرم شده، شکم شیرخوار و نوزاد را ماساژ دهید. حمام کوتاه مدت و حرکت دادن پاهای نوزاد یکی دیگر از روش هایی است که باعث می شود ماهیچه های شکمی تحرک پیدا کنند و دفع مدفوع راحت تر انجام شود. چرب کردن اطراف مقعد هم به تحریک دفع کمک می کند.
بعد از 4 تا 6 ماهگی اضافه کردن فیبر به برنامه غذایی مثل پوره میوه یا سبزی از یبوست پیشگیری می کند. مصرف چند نوبت آب جوشیده همراه با شیر بعد از 6 4 ماهگی به خصوص در کودکانی که در مناطق گرمسیر زندگی می کنند، توصیه می شود. خط آخر درمان هم تجویز داروهای محرک یا اسموزی مثل شربت لاکتولوز است. البته داروهای محرک را نباید طولانی مدت یا بدون نظر دکتر مصرف کرد و اگر نیاز به مصرف دارو بود، باید داروهایی مصرف شود که عادت ایجاد نکنند و باعث تنبلی روده به دنبال قطع دارو نشود. دارو حتما باید به وسیله پزشک تجویز شود.
همچنین بخوانید:
- دردناک ترین دردهای جهان را بشناسید + تصاویر
- رژیم غذایی توصیه شده برای افراد دیابتی
- چرا مری ملتهب می شود؟
درمان گیاهی یبوست نوزاد
آب سیب یا گلابی:
دو با در روز 6 تا 120 سی سی آب سیب یا گلابی را داخل شیشه شیر کودک بریزیرد و به او بخورانید.
آب آلو:
نیمی از شیشه شیر کودک را با آب آلو پر کنید و سپس روی آن شیر بریزید و دو تا سه بار در روز از این مخلوط به او بدهید. البته اگر نوزادتان بیش از 9 ماه سن دارد می توانید روزی 5/1 تا سه قاشق غذاخوری آلوی نرم شده را به برنامه غذایی اش اضافه کنید.
شکر قهوه ای:
یک دوم قاشق چای خوری شکر قهوه ای را که در آشپزی استفاده می شود داخل سی سی آب گرم جوشیده بریزید و به کودک بدهید.
کشمش:
به دلیل داشتن فیبر می تواند یبوست را در کودک رفع کند. البته اول باید به مدت 12 ساعت آن را خیس کنید تا کاملا نرم شود و بعد به کودک بدهید.
نعناع:
کمی نعنا را داخل یک تنظیف یا کیسه تمیز بریزید و اجازه دهید 5 دقیقه توی آب گرم و نه جوش بماند. سپس این محلول را به شیر کودک اضافه کنید. استفاده از بابونه و زنجبیل هم در این مورد توصیه می شود.
البته یادتان باشد که بهتر است قبل از استفاده از هر نوع دارو یا ترکیب گیاهی با پزشک کودکتان مشورت کنید.
برای درمان یبوست نوزاد چه کاری انجام ندهیم:
از آن جا که نوزادان کوچک هستند ، می توانند به سرعت آب بدن خود را از دست بدهند توصیه می شود هرگز از روغن معدنی ، تنقیه یا مسهل های محرک در نوزادان خود استفاده نکنید.
اگر هیج کدام از راهنمایی های قبلی یبوست کودکتان را تسکین نداد ، مراجعه به پزشک ضروری است تا مانع از هر گونه بیماری زمینه ای دیگر شود.
منبع: salamtmag
